Dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości potrzebnych składników odżywczych pomaga dłużej cieszyć się zdrowiem.
Podstawą w każdym wieku jest prawidłowa dieta. Brzmi jak truizm, prawda? Tyle że okazuje się, że wraz z upływem czasu to powiedzenie nabiera wartości. W efekcie zmian zachodzących w organizmie u osób starszych zwiększa się też powszechność chorób cywilizacyjnych czy niewydolność narządów. Osłabiają się procesy trawienne, pojawia się upośledzenie motoryki przewodu pokarmowego i zmniejsza się przyswajalność witamin i innych składników odżywczych. Powoduje to, że zapotrzebowanie organizmu na poszczególne witaminy i składniki mineralne rośnie, a na kalorie – maleje. Dlatego tak ważne jest, by w wieku emerytalnym zwrócić baczną uwagę na swój sposób odżywiania.
Siła diety
Z jednej strony warto zadbać, by dostarczać organizmowi mniej niż 25 proc. energii z tłuszczu. Z drugiej – wybierać składniki bogate w witaminy oraz mikro i makroelementy. Niestety nie zawsze to się udaje. Specjaliści wskazują, że duża część osób starszych boryka się z niedoborami składników odżywczych. Pokazuje to m.in. badanie przeprowadzone w 2009 r. przez Agnieszkę Stawarską, Andrzeja Tokarza, Magdalenę Kolczewską z Katedry i Zakładu Bromatologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Autorki pokazały, że dieta przeważającej części ludzi starszych nie pokrywa dziennego zapotrzebowani na znaczną część składników odżywczych i witamin, m.in. potasu, wapnia, magnezu oraz witamin D, B2 i B6. A niewłaściwe żywienie, nadmiar lub niedobory istotnych składników pokarmowych może powodować powstawanie lub nasilenie różnych schorzeń oraz chorób zależnych. Na przykład witamina B2 przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego, pomaga też w utrzymaniu prawidłowego stanu błon śluzowych oraz zachować zdrową skórę. Z kolei witamina D pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego oraz w prawidłowym wchłanianiu/wykorzystywaniu wapnia i fosforu i utrzymaniu zdrowych kości. Za to magnez pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu mięśni, układu nerwowego czy utrzymaniu zdrowych zębów. Potas za to pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego i mięśni oraz utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi. Jednak niedobory spowodowane są nie tylko niewłaściwą dietą. Do ich powstawania narażone są też osoby, które na stałe przyjmują leki. Część medykamentów, np. na obniżenie ciśnienia krwi lub moczopędnych może przyczynić się do wypłukiwania potasu z krwi.
Narażeni na choroby
Raport GUS „Zdrowie i zachowanie zdrowotne mieszkańców Polski w świetle Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia (EHIS) 2014 r.” pokazuje ,że częstość występowania długotrwałych problemów zdrowotnych rośnie wraz z wiekiem. O ile wśród ludzi młodych do 30 roku życia, występują one tylko u co czwartej osoby, o tyle wśród ludzi starszych, zwłaszcza po ukończeniu 60 roku życia – bardzo często. Ponad 70 proc. osób w wieku 50-59 lat sygnalizowało wystąpienie takich problemów, wśród osób w wieku 60-69 lat już 85 proc. oraz ponad 90 proc. wśród ludzi najstarszych. Badanie EHIS pokazało też, że najczęściej starsi Polacy cierpią na nadciśnienie tętnicze, które występuje u ponad połowy tej grupy. Często zgłaszanym problemem zdrowotnym była też choroba zwyrodnieniowa stawów – występuje u blisko 40 proc. osób starszych, następnie bóle szyi lub środkowej części pleców (po 29 proc.) oraz choroba wieńcowa, która występuje u co czwartej starszej osoby. Patrząc na te dane, trudno się dziwić, że to właśnie w wieku emerytalnym dostarczenie odpowiednich składników odżywczych we właściwych proporcjach jest jeszcze ważniejsze dla zdrowia niż wcześniej. Dzięki temu można wspomóc leczenie chorób dotykających wielu seniorów. A dbając, by wartość energetyczna posiłków nie przekroczyła 2200 kalorii unika się otyłości, która nie dość, ze niekorzystnie wpływa na zdrowie, to dodatkowo obciąża stawy. Najlepiej, by na talerzu częściej znajdowały się produkty bogate w składniki odżywcze. Jednak nie zawsze to się udaje, zwłaszcza zimą i wczesną wiosną, gdy jest mniejszy wybór świeżych owoców i warzyw. W takiej sytuacji można wspomóc się suplementami diety. Ważne, by przyjmowanie preparatów, także tych bez recepty, skonsultować z lekarzem.