Kobieta z podejrzeniem raka piersi bądź z rozpoznaniem tego nowotworu powinna wiedzieć, że w Polsce istnieje sieć kilkunastu specjalistycznych ośrodków leczniczych mających status Centrum Kompetencji Leczenia Raka Piersi – informacje o nich dostępne są w Narodowym Funduszu Zdrowia.
Należy podkreślić, że terapie nowotworów piersi powinno odbywać się w Centrach Kompetencji Leczenia Raka Piersi, ponieważ działają w nich przygotowane do tego zespoły interdyscyplinarne, złożone z wielu specjalistów uczestniczących w procesie prowadzenia kobiety z rakiem przez proces terapeutyczny. Kobieta ma wtedy gwarancję, że terapia, która zostanie jej zaproponowana, będzie odpowiednia do jej choroby.
Wszystkie ważne pytania
Kobiety z rakiem piersi nie mogą bać się pytać o swoją chorobę i o możliwości leczenia. Warto, aby przed wizytą u lekarza, szczególnie tą, która związana jest z konsylium, kobieta przygotowała sobie listę pytań, które chce zadać. Wzory pytań, które mogą być pomocne dla pacjentek, można znaleźć na stronach różnych fundacji wspierających kobiety z nowotworami. Oczywiście, warto do takiej listy dodać swoje pytania, ponieważ dla każdej kobiety co innego jest ważne. Trzeba pamiętać, że nie ma pytań niemądrych. Wszystkie są istotne, gdyż odpowiedzi na nie mają dostarczyć kobiecie informacji na temat samego leczenia, procedur szpitalnych, czasu hospitalizacji i wielu innych w jej konkretnym przypadku.
Leczenie w raku piersi zależy od dwóch głównych elementów: biologicznego typu nowotworu i stopnia zaawansowania choroby. Dlatego kiedy kobieta trafia do lekarza, musi dowiedzieć się od niego, jaki podtyp biologiczny raka piersi u niej się rozwinął, czyli dowiedzieć się, jakie są receptory estrogenowo-progesteronowe. Należy poprosić o wydruk wyników histopatologicznych, ponieważ jest to dokument z najważniejszymi informacjami dla specjalistów lekarzy, z którymi pacjentka na swojej drodze terapeutycznej będzie się spotykać.
Kobieta powinna również wiedzieć, jaki jest stopień zaawansowania tego nowotworu – nie wszędzie tę informację wydaje się pacjentce na piśmie, ponieważ jest ona oparta o wyniki badań histopatologicznych, obrazowych i fizykalnych.
Leczenie raka – tryb zadaniowy
Zadaniem pacjentki jest poddanie się leczeniu, a powinnością lekarzy jest przeprowadzenie odpowiedniej terapii. Pacjentka do leczenia powinna przygotować się poprzez wykonanie badań zaleconych przez lekarza i pozytywne nastawienie się do terapii. Powinna podejść do niej jak do jednego z wielu zadań w życiu, które po prostu trzeba wykonać. Zadania te mogą być odmienne dla różnych kobiet, z uwagi na różnice w charakterze biologicznym raka i stopniu zaawansowania choroby oraz wynikające z faktu, że każda kobieta jest inna.
Od ponad dwóch lat do leczenia najczęstszego w Polsce hormonozależnego raka piersi HER2-ujemnego w stadium uogólnienia są dostępne w naszym kraju cykliby. Polskie pacjentki mogą korzystać w ramach refundacji ze wszystkich trzech dotychczas zarejestrowanych dla leczenia raka piersi cyklibów. To leki, które są standardem światowym w terapii tego podtypu biologicznego raka piersi w momencie, kiedy mamy przerzuty odległe. Leczenie nimi jest dostępne we wszystkich szpitalach mających status Centrum Kompetencji Leczenia Raka Piersi.
Nowoczesne leczenie raka piersi opiera się obecnie na hormonoterapii w połączeniu z cyklibami, ale – niestety – w wielu ośrodkach pacjentkom proponuje się niepotrzebnie chemioterapię. Nie potrafię powiedzieć, dlaczego tak się dzieje, lecz co jakiś czas trafiają do mnie pacjentki z różnych ośrodków w Polsce, które otrzymują chemioterapię, podczas gdy można je leczyć najpierw inaczej.
Wyniki badań randomizowanych wskazują na to, że nie powinno się rozpoczynać leczenia raka piersi od chemioterapii, gdyż ma ona szereg działań niepożądanych, których pacjentka może uniknąć, będąc na konkretnym etapie swojej choroby. Może się zdarzyć, że w przyszłości ta pacjentka będzie wymagała chemioterapii, ale na początku, w momencie kiedy kobieta dowiaduje się, że ma przerzutowego raka piersi, zazwyczaj chemioterapia w ogóle nie powinna być brana pod uwagę.
Kobiety raczej nie wiedzą o możliwości leczenia cyklibami – dowiadują się o tym, kiedy po ustąpieniu pierwszego szoku po diagnozie zaczynają zdobywać wiedzę na temat swojego nowotworu. Wówczas najczęściej natrafiają na informacje o tym, że powinny otrzymać określone leczenie. Może się okazać, że dotrą do tych informacji dopiero po zastosowaniu u nich pierwszych chemioterapii. Co do to zasady, rozpoczęte leczenie w określonym typie terapeutycznym nie powinno być przerywane, gdyż najprawdopodobniej pacjentce pomoże. Problem polega jednak na tym, że kobieta może mieć szereg różnych powikłań po chemioterapii, natomiast nie będzie u tej pacjentki korzyści z chemioterapii w postaci wydłużenia przeżycia.