Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków zatwierdziła Elevidys, pierwszą terapię genową do leczenia pacjentów pediatrycznych w wieku od 4 do 5 lat z dystrofią mięśniową Duchenne’a (DMD) z potwierdzoną mutacją w genie DMD, którzy nie mają wcześniej istniejącej przyczyna medycznej uniemożliwiającej leczenie tą terapią.
„Zatwierdzenie dotyczy pilnej niezaspokojonej potrzeby medycznej i stanowi ważny postęp w leczeniu dystrofii mięśniowej Duchenne’a, wyniszczającej choroby z ograniczonymi możliwościami leczenia, która z czasem prowadzi do stopniowego pogarszania się stanu zdrowia danej osoby” — powiedział dr Peter Marks, dyrektor Centrum Oceny i Badań Biologicznych FDA. „FDA pozostaje zaangażowana w ułatwianie rozwoju innowacyjnych nowych terapii w celu zmniejszenia wpływu wyniszczających chorób oraz poprawy wyników i jakości życia osób dotkniętych chorobą”.
Dystrofia mięśniowa Duchenne’a to rzadka i poważna choroba genetyczna, która pogarsza się z czasem, prowadząc do osłabienia i zaniku mięśni organizmu. Choroba występuje z powodu wadliwego genu, który powoduje brak dystrofiny, białka, które pomaga utrzymać nienaruszone komórki mięśniowe organizmu. W wyniku tej wady genetycznej osoby z DMD mogą mieć objawy, takie jak problemy z chodzeniem i bieganiem, częste upadki, zmęczenie, trudności w uczeniu się, problemy z sercem w wyniku wpływu na funkcjonowanie mięśnia sercowego oraz problemy z oddychaniem z powodu osłabienia mięśni oddechowych biorących udział w czynności płuc. Objawy osłabienia mięśni związane z DMD zwykle rozpoczynają się w dzieciństwie, często między 3 a 6 rokiem życia. DMD dotyka głównie mężczyzn, a w rzadkich przypadkach może dotyczyć kobiet. Na to zaburzenie cierpi jeden na 3300 chłopców. W miarę postępu choroby mogą wystąpić zagrażające życiu problemy z sercem i układem oddechowym. Chociaż ciężkość choroby i oczekiwana długość życia są różne, pacjenci często zapadają na nią w wieku 20 lub 30 lat z powodu niewydolności serca i/lub układu oddechowego. Większość obecnych metod leczenia dotyczy objawów choroby, ale nie jej podstawowej przyczyny genetycznej. Leczenie obejmuje leki kortykosteroidowe spowalniające postęp osłabienia mięśni, programy rozciągania i ćwiczeń oraz korzystanie ze sprzętu, takiego jak aparat ortodontyczny lub wózek inwalidzki, gdy chodzenie staje się trudniejsze. Antysensowne oligonukleotydy (ASO) ułatwiają pomijanie eksonów dla określonych mutacji genu DMD, ale ASO mogą odnosić się tylko do mniejszości mutacji genów i wymagają wielokrotnego podawania.
Elevidys jest rekombinowaną terapią genową zaprojektowaną w celu dostarczenia do organizmu genu, który prowadzi do produkcji mikrodystrofiny Elevidys, skróconego białka (138 kDa w porównaniu z białkiem dystrofiny o masie 427 kDa w normalnych komórkach mięśniowych), które zawiera wybrane domeny dystrofiny białka obecnego w normalnych komórkach mięśniowych. Produkt podaje się w pojedynczej dawce dożylnej.
Elevidys został zatwierdzony w ramach ścieżki przyspieszonego zatwierdzania, w ramach której FDA może zatwierdzać leki stosowane w poważnych lub zagrażających życiu chorobach, w przypadku gdy istnieje niezaspokojona potrzeba medyczna. Ścieżka ta zasadniczo zapewnia pacjentom wcześniejszy dostęp do obiecujących nowych leków, podczas gdy firma prowadzi badania kliniczne w celu zweryfikowania przewidywanej korzyści klinicznej.
FDA wydała zgodę na podstawie oceny danych przedstawionych przez sponsora. W jednym badaniu, które obejmowało dwie części, osoby w części 1 — która była randomizowana, podwójnie ślepa i kontrolowana placebo — były leczone Elevidys lub placebo i obserwowane przez 48 tygodni. W części 2 badania osoby, które w części 1 otrzymywały placebo, były leczone produktem Elevidys, a osoby leczone produktem Elevidys w części 1 otrzymywały placebo. Wszystkie osoby obserwowano przez dodatkowe 48 tygodni.
Przyspieszona rejestracja produktu Elevidys była oparta na danych z randomizowanego badania klinicznego, w którym ustalono, że produkt Elevidys zwiększa ekspresję białka mikrodystrofiny produktu Elevidys obserwowaną u osób w wieku od 4 do 5 lat z DMD leczonych produktem Elevidys. FDA stwierdziła, że dane przedłożone przez wnioskodawcę wykazały, że zwiększenie tego zastępczego punktu końcowego (ekspresja mikrodystrofiny produktu Elevidys) z uzasadnionym prawdopodobieństwem pozwoli przewidzieć korzyść kliniczną u osób w wieku od 4 do 5 lat z DMD, u których nie występują istotne istniejące miana przeciwciał przeciwko wektorowi AAV rh74 lub inne przeciwwskazania oparte na kryteriach włączenia do badań klinicznych.
Podejmując tę decyzję, FDA rozważyła potencjalne ryzyko związane z lekiem, zagrażający życiu i wyniszczający charakter choroby u tych dzieci oraz pilną niezaspokojoną potrzebę medyczną.
Nie ustalono korzyści klinicznych ze stosowania produktu Elevidys, w tym poprawy funkcji motorycznych. Jako warunek zatwierdzenia FDA wymaga od firmy ukończenia badania klinicznego w celu potwierdzenia korzyści klinicznych leku. Wymagane badanie ma na celu ocenę, czy Elevidys poprawia sprawność fizyczną i mobilność u ambulatoryjnych pacjentów z DMD z potwierdzoną mutacją w genie DMD. Badanie jest w toku i jest w pełni zarejestrowane. Agencja dokona przeglądu danych z tego badania tak szybko, jak to możliwe, aby rozważyć, czy konieczne mogą być dalsze działania, takie jak zmiana wskazania lub wycofanie produktu Elevidys.
Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi przez osoby otrzymujące lek Elevidys były wymioty, nudności, ostre uszkodzenie wątroby, gorączka i małopłytkowość (nieprawidłowo mała liczba płytek krwi). Czynność wątroby pacjentów należy monitorować przed rozpoczęciem leczenia produktem Elevidys oraz co tydzień przez pierwsze trzy miesiące po leczeniu. Pacjenci otrzymujący produkt Elevidys mogą być również narażeni na ryzyko ciężkiego zapalenia mięśni o podłożu immunologicznym (zapalenie mięśni). Ponadto po zastosowaniu leku Elevidys w badaniach klinicznych obserwowano zapalenie mięśnia sercowego (zapalenie mięśnia sercowego) i zwiększenie stężenia troponiny-I (białka sercowego występującego we krwi po uszkodzeniu mięśnia sercowego). Przed podaniem produktu Elevidys i co tydzień przez pierwszy miesiąc po leczeniu należy monitorować stężenie troponiny I.
FDA przyznała przyspieszoną zgodę na Elevidys firmie Sarepta Therapeutics, Inc.
(FDA)
