Nowotwory są drugą najczęstszą przyczyną śmierci w Polsce. Według najnowszych danych Krajowego Rejestru Nowotworów stanowią one istotny problem zdrowotny, przede wszystkim wśród osób młodych i w średnim wieku (25-64 lat). Obserwujemy to też wśród Podopiecznych Onkofundacji Alivia.
Alivia od lat wspiera pacjentów onkologicznych i wyposaża ich w narzędzia, dzięki którym mogą podejmować świadome decyzje dotyczące leczenia. Jednym z nich jest portal Oncoindex, gdzie chorzy mogą sprawdzić rekomendowane terapie onkologiczne oraz poziom ich refundacji w Polsce, a następnie wydrukować zestawienie i omówić je z lekarzem.
Ponadto w serwisie można sprawdzić ogólny poziom dostępności do leków onkologicznych w Polsce – wskaźnik Oncoindex. Może on wynosić od 0 do 100 punktów, gdzie 0 to całkowity brak możliwości leczenia, a 100 to pełny, bezpłatny dostęp do wszystkich terapii onkologicznych rekomendowanych przez Europejskie Towarzystwo Onkologii Klinicznej (ESMO) oraz zarejestrowanych w Unii Europejskiej w ciągu ostatnich 15 lat.
Najnowsza wartość Oncoindexu dla Polski wynosi 31 na 100 punktów. Dla porównania w Hiszpanii wskaźnik ten wynosi 48 punktów. To duża dysproporcja.
W Polsce refundacji nie podlega 41% rekomendowanych terapii onkologicznych
W naszym kraju chorzy na nowotwory o najwyższej śmiertelności* mają pełny dostęp jedynie do 29 ze 132 zalecanych terapii, a kolejne 49 jest refundowanych z ograniczeniami. Za pozostałe 54 rekomendowane leki NFZ nie zapłaci, mimo że ich stosowanie jest wskazane zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Tymczasem w Hiszpanii pacjenci mogą skorzystać z 37 zalecanych terapii, 59 jest refundowanych z ograniczeniami, a tylko 36 nie podlega refundacji.
Idziemy w dobrym kierunku, ale wciąż za wolno
Rok 2022 przyniósł wiele dobrych decyzji refundacyjnych dla pacjentów onkologicznych. Duże zmiany nastąpiły w leczeniu raka piersi i płuc. Dostęp do szerokiego wachlarza terapii zyskali również pacjenci chorujący na szpiczaka czy przewlekłą białaczkę limfocytową. Jednak pomimo wprowadzenia do refundacji kolejnych leków wciąż daleko nam do europejskich standardów.
Nadal brakuje wielu opcji terapeutycznych. W potrójnie ujemnym raku piersi niezbędna jest refundacja immunoterapii, która zmniejsza ryzyko nawrotu choroby u pacjentek z wczesnym rakiem i dużym ryzykiem wznowy. To właśnie chore z rakiem piersi stanowią największą grupę wśród Podopiecznych Onkofundacji Alivia. Jedną z nich jest pani Beata Równicka z Warszawy, mama 3-letniego Jurka, która w opisie swojej zbiórki pisze: “Od niedawna na świecie, w tym w wielu zachodnich krajach Unii Europejskiej, zaczęto włączać do leczenia mojego typu nowotworu także immunoterapię, która podawana razem z chemioterapią znacząco zwiększa szanse na wyleczenie i zmniejsza ryzyko nawrotu po zakończeniu kuracji. Niestety ten nowy lek, pembrolizumab, w Polsce nie jest jeszcze refundowany dla chorych z nowotworem piersi”.
Z roku na rok w onkologii pojawia się coraz więcej nowych leków. Aby nadążać za rekomendacjami towarzystw naukowych potrzebujemy szybszego tempa zmian, a jest to możliwe tylko przy zwiększeniu budżetu na refundację.
*Bierzemy pod uwagę 20 typów nowotworów, które najczęściej są przyczyną śmierci pacjentów onkologicznych w Europie.