Troska o Starszych Pacjentów powinna być wielowymiarowa, a jednocześnie dostosowana do potrzeb konkretnej osoby.
Każdy Senior ma inną historię chorób, inne preferencje oraz uwarunkowania. Istnieją jednak kwestie, które z dużym prawdopodobieństwem mogą dotyczyć licznej grupy takich Pacjentów. Chciałbym przede wszystkim zwrócić tutaj uwagę na tzw. zespół kruchości.
Jest to zespół kliniczny dotyczący najczęściej osób starszych, który charakteryzuje się ogólnym obniżeniem odporności i kondycji organizmu. Oznacza to, że Pacjent jest dużo bardziej podatny na wszelkie urazy, czy potencjalne infekcje. Diagnostyka zespołu kruchości skupia się na rozpoznaniu co najmniej trzech z pięciu kryteriów, do których należą: zmniejszona siła mięśni, spowolniony chód, obniżona aktywność fizyczna, niezamierzona utrata masy ciała, poczucie ogólnego wyczerpania organizmu. Schorzeniem, które najczęściej towarzyszy osobom z zespołem kruchości jest sarkopenia, czyli postępująca i uogólniona utrata masy, siły i funkcji mięśni szkieletowych. Do sarkopenii dołączyć może spadek masy kostnej (osteosarkopenia), choć podkreślam że w zespole kruchości nie musi do tego dochodzić.
Nawet co trzeci senior może być dotknięty zespołem kruchości. Wśród podopiecznych placówek opieki długoterminowej odsetek ten rośnie do 60%. Nie należy mylić zespołu kruchości z wielochorobowością (częstą u Pacjentów starszych), choć prawdą jest że zdecydowana większość Pacjentów z zespołem kruchości ma także wiele innych chorób (72% Pacjentów, te choroby to anemia, stan po udarze, POCHP, choroba niedokrwienna serca czy zwyrodnienia wielostawowe).
Fundamentem opieki nad Seniorem powinny być dbanie i wspieranie odporności, odpowiednio dostosowana aktywność fizyczna i zdrowa, zbilansowana dieta. Przeciwdziałamy w ten sposób ograniczaniu sprawności i wydolności organizmu osoby starszej, czasem także udaje się odwrócić postęp choroby. Zwłaszcza ogólna odporność organizmu jest w dzisiejszych czasach niezwykle istotna. Żyjemy w czasach pandemii, a zbliżający się okres jesienno-zimowy niesie ze sobą zwiększone ryzyko infekcji.
Niewątpliwe należy zwrócić uwagę na kwestię rehabilitacji i usprawniania Chorych, a także zabezpieczenia przed upadkami. Zespół kruchości zwiększa ryzyko upadku 2-krotnie, a 2,5-krotnie ryzyko powikłań pooperacyjnych. Program ćwiczeń powinien być wieloaspektowy, uwzględniający ćwiczenia aerobowe, zwiększające gibkość ale także ćwiczenia oporowo-siłowe.
Mamy do dyspozycji dowody naukowe pokazujące, że w grupie 65+ nadwaga jest czynnikiem pozytywnie wpływającym na zdrowie. Optymalne BMI dla starszych Pacjentów wynosi więc 23-30. Należy unikać niedożywienia, a u Chorych z zespołem kruchości i sarkopenią (utratą mięśni) dodatkowo dostarczać białka oraz kontrolować poziom witaminy D.
Możemy aktywnie przeciwdziałać ryzyku związanemu z zespołem kruchości – także wcześniej, w średnim wieku. Wystarczy prowadzić aktywny tryb życia, prawidłowo się odżywiać i dbać o kondycję fizyczną.
